BELGRAD VE ZAGREP GEZİ NOTLARI

Hem Belgrad hem de Zagreb’i  Yugoslavya döneminden bu yana merak eder dururdum.   Bölünmeden   sonra bazı  parçalarını dönem dönem ziyaret etsem de, bu iki şehir zihnimi hep meşgul ederdi. Kısmet bugünlere imiş. (Bu arada Yugoslavya’dan 7 ülke çıktığını hatırlatmak iterim. Sırbistan, Hırvatistan, Bosna Hersek, Slovenya, Makedonya, Kosova ve Karadağ. Say say bitmiyor…)


2011 Eylül sonunda Ramazan bayramı için uçak fiyatlarını araştırırken,İstanbul-Belgrad gidiş dönüş 155 Euro fiyatını görünce hemen iki bilet aldım.  Aldım almasına amma,  Sırp hava yolları “Jat-air”  hakkında hiçbir fikrim yoktu. Ancak Rus ve diğer bazı küçük ülke uçakları ile uçmuşluğum vardı. Bu da  beklentilerimi sıfırlamam için yeterliydi. Nitekim bindiğimiz uçağın eski ve sigara küllüklerinin  bantla kaplanmış olması bizde hiçbir olumsuz etki yaratmadı. Ayrıca bir gezgin şikayet etmez, şartlar ne olursa olsun uyum sağlar dimi !….

Neyse, İstanbul’dan 1 saat 20 dk.lık uçuştan sonra Belgrad havalanına 20.30 gibi vardık. Aramızda bir saat zaman farkı olduğunu hatırlatmak isterim. Havaalanında taksi için güzel bir sistem oturtmuşlar böylece yolcuları kurtlara yem olmaktan kurtarmışlar. Bagajların teslim alındığı bölgede bir masa açmış, önüne de İngilizce bilen iki görevli koymuşlar. Gideceğiniz adresi söylüyorsunuz, size kaç para yazacağını söylüyor ve fiş yazıp sizi taksi şoförüne teslim ediyor. Ödemeyi şoföre yapıyorsunuz. Havaalanına yaklaşık 18 km. uzaklıktaki (şehir merkezindeki) otelimize varabilmek için 15 Euro ödedik. Şehir merkezine 2 Euro’ya giden belediye otobüsü de var. Ancak otobüsler hem çok eski, hem de 2 katı bir sürede götürüyor.

O gece cumartesi olduğundan eşyaları otele bıraktık ve hemen yürüyüş mesafesindeki merkeze çıkıp etrafı kolaçan ettik. İlk göze çarpanlar, geniş meydanlar, meydanları ve trafiğe kapatılmış sokakları dolduran kafeler ve kafelerde oturan gençlerdi. Birbirinden güzel modellerin geçtiği sokak podyumu gibiydi caddeler.  Ertesi gün Osmanlıdan kalma ünlü kalenin de içinde olduğu KALEMAGDAN  parkını hayran hayran gezdik. Bu parkla birlikte “Knez Mihalova” , “Terazice” ana caddeleri ile Trg Republike (Cumhuriyet meydanı)  Belgrad’ın en popüler yerleri. Sırbistan’ın başkenti Belgrad’taki ana binalar  100-150 yıllık. Geniş ve düzenli yolları, hem sayıca hem de alan olarak geniş meydanlarıyla Belgrad görülmeye değer tarihi bir şehir. Bununla birlikte  binaların bakımsızlığı ve eskimişliği hemen gözünüze çarpacaktır. Ayrıca otobüs ve tren istasyonları 1970’li yılların Türkiye’si gibi  küçük, bakımsız ve eski. Otellerin kalitesi düşük ve fiyatlar yatak kapasitesinin azlığı nedeniyle yüksek. Bu yüzden merkezde günlük 50-60 Euro’ya daire kiralamak çok daha mantıklı.  Bununla beraber günlük yaşam Türkiye’den ucuz. Ev kiralamayı düşünenler gitmeden önce gerekli bilgileri benden alabilir. Bununla ilgili epey bilgi ve broşür topladım.

Geceleri şehir aydınlatmasındaki yetersizlik yoksulluğun işareti. 1992-96 yılları arasında Hırvatistan ve Bosna ile giriştiği savaş Sırbistan’ı epey hırpalamış ve yoksullaştırmış. Bunun acısını şimdi halk çekiyor. Hırvatistan onlardan önce zenginleşme yoluna girmiş. Savaş suçlularını saklayıp iade etmediği için uzunca bir süre Avrupa ailesi tarafından dışlanan Sırbistan, yeni yeni kendine gelmeye başlamış ve bu nedenle AB adaylığı da hız kazanmış. Bu arada kiril alfabesini kullandıklarını, sokaktaki tabelaların buna göre düzenlendiğini ve hiçbir şey anlamanın mümkün olmadığını unutmadan ekleyeyim. Belgrad’ın gece hayatının çok meşhur olduğunu duyduk. Ancak gündüzleri gezmekten helak olduğumuzdan geceleri başka sefere bıraktık…

Belgrad’a gelmişken Zagreb’i görmemek olmaz dedik ve oraya gidişin yollarını araştırmaya başladık. Önce tren, sonra bitişiğindeki otobüs garajına gidip fiyatlarını ve saatlerini sorduk. İkisinin de gidiş dönüş fiyatları ve saatleri birbirine yakındı. Bir kişi için tren 50 Euro, otobüs 55 Euro. Ancak 380 km.lik yolu trenin 7-8 saatte, otobüsün ise 5.5 saatte gideceğini öğrenince vakit nakittir diye otobüsü tercih ettik. Biletimiz alıp gezinmek için şehre geri döndük. Öğleden sonra, Zagreb’e gitmek üzere tren istasyonuna giden eski püskü  3 nolu “tram” a bindik.
Bir türlü garaja varamayınca bir terslik olduğunu anladık.  Meğer ters yöne binmişiz.  Kalkışa dakikalar kalmıştı. Telaşla otobüsten inmemiz,  taksi bulmaya çalışmamız, bulduğumuz taksi şoförünün  ters yollara girerek  hızla bizi garaja yetiştirmesi tam filmlikti. Böylece perondan çıkmış hareket halindeki otobüse nefes nefese yetişme tecrübesi yaşadık.

21.oo civarında Zagreb’e vardık. Zagreb otobüs garajı Belgrad’ın yanında saray gibi kalsa da, bizim herhangi orta büyüklükteki bir şehir garajından öteye gitmez. İlk kez gidilen  ve hiç bilinmeyen bir şehirde rezervasyon yaptırmadan kalacak yer aramanın hem zorluğunu hem zevkini ancak gezginler bilir. Biz de bilinmeyenin zevkini yaşamak istedik!... Sırt çantalarımızın küçüklüğü nedeniyle hareket kabiliyetimizin yüksekliğine güvenerek kalacağımız yeri aramaya başladık. Gece gece şehir merkezine dalmadan önce şansımızı denemek için istasyon civarında bir hostele yöneldik. Gezginlerin kutsal kitabı “Lonely planet” ten almıştık bu adresi. Yürüyerek vardık. Şansımıza yer varmış. Orada bulamasak sırayla diğerlerini dolaşacaktık. Zagreb’te otel fiyatları Belgrad’tan biraz daha yüksek. Onlara göre daha gelişmiş ve zenginleşmiş olsalar da yatak kapasiteleri fazla değil. Bizim pansiyonlara benzer iki kişilik merkezden biraz uzakta normal bir oda için 40 Euro ödedik.

Zagreb, insanın bir daha gelirim dediği şehirlerden. Temiz, düzenli ve enerjik. Tarihi yapılar korunmuş. Çok keyifle zaman geçirilecek mekanlar yaratılmış. Ulaşım sorunu yok. Metro’nun dışında Tramlar şehri bir ağ gibi sarmış ve çok rahatlıkla her yere gidebiliyorsunuz. Merkezde bolca turist var. Bu aralar Hırvatistan “Dubrownik” şehri ile çok meşhur. İtalya’nın karşısındaki Dalmaçya kıyıları gerçekten harika. Ancak Zagreb bir başka güzel. Fiyatlar Türkiye civarında.  Hırvatlar savaşın etkisinden kurtulmaya çalışıyor. Sırbistan’a göre epey yol almışlar. Hırvatlar ve Sırplar arasında karşılıklı öfke ve kırgınlık devam ediyor. Birbirlerinden hiç haz etmiyorlar.

Üç gece kaldığımız Zagrêb’teki zamanımızın çoğunu “centar” denilen merkezde geçirdik. Bunun dışında trama binerek “Maksimir Park”a gittik. Ki, 20 hektarlık bu park gerçekten nefis ve görülmeye değer. Şehrin göbeği  “Trg bana Jelacica” denilen bir meydan. Onun hemen arkasında muhteşem bir   katedral var. Bu bölgenin biraz arkasında  harika mimarileri ile insanı içine çeken (çiçeklerle donatılmış kafe ve restoranlarla dolu) trafiğe kapalı şirin mi şirin sokaklar var. Biraz üstünde “upper town” denilen gene fantastik bir bölge var. Dubrownik’in minyatürü gibi geldi bana. Aşağıdaki merkez olarak belirlenen alan ise; baklava dilimi gibi düz ve paralel sokaklarla dolu. Her sokakta ayrı bir sürprizle karşılaşabilirsiniz. Sonuçta hiç sıkılmadan saatler ve günler geçirebileceğiniz, keyif alacağınız bir şehir Zagreb. Kışları kayak yapmak ta cabası.

Zagrep turunu bitirip otobüsle tekrar Belgrad’a döndük.  Bu sefer 5 saat çekti. Bir geceleme yaptıktan ve şehri biraz daha gezip lokal yemeklerini tattıktan sonra İstanbul üzerinden İzmir yollarına düştük. Dönerken mesut ve bahtiyardık…